Nhượng quyền thương mại được hiểu là một hình thức cải tiến của sự cấp phép, theo đó doanh nghiệp chủ (người nhượng quyền) sẽ cho phép một tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp khác (người nhận quyền) sử dụng thương hiệu cũng như hệ thống kinh doanh để đổi lại các khoản phí chuyển nhượng. Trong hợp đồng nhượng quyền sẽ quy định rõ ràng các điều kiện cũng như quyền và nghĩa vụ các bên trong mối quan hệ này. Để cùng tìm hiểu rõ hơn về chủ đề này, sau đây xin mời bạn đọc cùng Luật INNOSIGHT phân tích nhượng quyền thương mại là gì?
Các văn bản pháp luật cần tham khảo để trả lời câu hỏi nhượng quyền thương mại là gì?
- Luật Thương mại năm 2005
- Nghị định 35/2006/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết về hoạt động nhượng quyền thương mại
- Nghị định 08/2018/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung các quy định về nhượng quyền thương mại
Khái niệm về nhượng quyền thương mại là gì?
Theo quy định tại Điều 284 Luật Thương mại 2005 quy định hoạt động nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền sẽ cho phép và yêu cầu các bên nhận quyền tự mình tiến hành công việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ theo những điều kiện sau đây:
- Việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ phải được tiến hành theo phương thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, bí quyết kinh doanh, tên thương mại khẩu hiệu kinh doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền, biểu tượng kinh doanh;
- Bên nhượng quyền có quyền trợ giúp và kiểm soát bên nhận quyền trong việc điều hành các công việc kinh doanh. “Bên nhượng quyền” là thương nhân cấp quyền hoạt động thương mại, bao gồm cả các bên nhượng quyền thứ cấp trong mối quan hệ với các bên nhận quyền thứ cấp.
- “Bên nhận quyền” là các thương nhân được nhận quyền hoạt động thương mại, bao gồm cả các bên nhận quyền thứ cấp trong mối quan hệ với các bên nhượng quyền thứ cấp.
Nội dung của hoạt động nhượng quyền thương mại
“Quyền thương mại” bao gồm một số hoặc toàn bộ những quyền sau đây:
- Quyền được Bên nhượng quyền thương mại cho phép và yêu cầu Bên nhận quyền tự mình tiến hành các công việc kinh doanh cung cấp hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ theo một hệ thống do Bên nhượng quyền quy định và được gắn với tên thương mại, nhãn hiệu hàng hoá, biểu tượng kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, quảng cáo của Bên nhượng quyền;
- Quyền được bên nhượng quyền thương mại cấp cho bên nhận quyền thương mại sơ cấp quyền thương mại chung;
- Quyền được bên nhượng quyền thương mại thứ cấp cấp lại cho bên nhận quyền thương mại thứ cấp theo hợp đồng nhượng quyền thương mại chung;
- Quyền được bên nhượng quyền thương mại cấp cho bên nhận quyền quyền thương mại theo hợp đồng phát triển quyền thương mại.
Đặc điểm pháp lý của hoạt động nhượng quyền thương mại
- Một là, trong mối quan hệ nhượng quyền thương mại, tính độc lập của nhận quyền và bên nhượng quyền được thể hiện một cách rõ nét. Mặc dù, có sự kiểm soát và hỗ trợ qua lại giữa các bên thế nhưng tư cách pháp lý và trách nhiệm tài chính của các bên luôn luôn độc lập với nhau.
- Hai là, có sự đồng bộ, thống nhất về mặt hình thức thể hiện trong phương thức tiến hành hoạt động thương mại của bên nhận quyền và bên nhượng quyền, hay bao quát hơn là cả trong cả hệ thống nhượng quyền. Đây chính là những đặc điểm không thể thiếu trong mối quan hệ nhượng quyền thương mại. Sự thống nhất này có được và được quy định bởi tính đặc biệt trong quan hệ nhượng quyền thương mại.
- Ba là, quan hệ nhượng quyền thương mại là sự kết hợp của nhiều quan hệ thương mại khác nhau như: chuyển giao công nghệ,li-xăng, đại lý … Thông thường, những hoạt động thương mại này có thể do thương nhân thực hiện một cách độc lập, tuy nhiên, trong quan hệ nhượng quyền thương mại, không thể tìm thấy sự độc lập này. Chính vì vậy, có thể coi hợp đồng nhượng quyền thương mại là một tập hợp các hợp đồng không thể tách rời, thể hiện tính chất của các loại hợp đồng chuyển giao công nghệ, li-xăng và đại lý. Đây chính là đặc điểm đặc thù của hoạt động nhượng quyền thương mại trong mối tương quan với các loại hợp đồng thương mại cùng loại khác.
- Đặc điểm về chủ thể. Bên nhượng quyền thương mại bắt buộc phải có một hệ thống các cơ sở kinh doanh có vị thế cạnh tranh trên thị trường. Hệ thống kinh doanh này phải tạo ra một giá trị “quyền thương mại” hợp lý và tạo được niềm tin cho bên nhận quyền. Mặt khác, dưới góc độ pháp lý, để đáp ứng những yêu cầu của pháp luật, bên nhận quyền phải là một doanh nghiệp có tư cách pháp lý độc lập, tài chính và đầu tư, đồng thời chấp nhận những rủi ro đối với số vốn đã bỏ ra để thực hiện việc tham gia vào hệ thống nhượng quyền của bên nhượng quyền thương mại.
Có rất nhiều quốc gia trên thế giới, khi quy định về điều kiện để trở thành một bên trong mối quan hệ nhượng quyền thương mại, đều đề cao tiêu chí a bên nhận quyền và bên nhượng quyền thương mại phải có tư cách thương nhân. Tiêu chí này chứng tỏ hoạt động nhượng quyền thương mại là một trong những hoạt động đặc trưng của pháp luật thương mại. Chính vì vậy, hầu hết các hoạt động này chỉ dành riêng cho thương nhân.
- Đặc điểm về đối tượng của hoạt động nhượng quyền thương mại. Đối tượng của hoạt động nhượng quyền thương mại cũng phát triển rất đa dạng, phong phú, bao gồm; công việc kinh doanh; hàng tiêu dùng; dịch vụ; dịch vụ đặc biệt (thuộc Chính phủ); dịch vụ chuyên môn; các phương thức kinh doanh. Cụm từ “quyền thương mại” trong hoạt động nhượng quyền thương mại là một cụ từ có nghĩa mở, cho phép các chủ thể trong quan hệ nhượng quyền cụ thể hóa các nội dung bên trong đó. “Quyền thương mại” có thể hiểu đơn giản là bí quyết kinh doanh, nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, công nghệ sản xuất nhất định hoặc là tổng hợp tất cả những quyền đối với các đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ để bên nhận quyền có thể sử dụng để tạo ra những sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ giống như những sản phẩm hoặc dịch vụ mà bên nhượng quyền tạo ra. Tuy nhiên, tính chất “kết hợp”, “tổng hợp” giữa những quyền đối với các đối tượng trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ là những yếu tố không thể thiếu của “quyền thương mại”, giúp cho hoạt động nhượng quyền thương mại có thể phân biệt được một cách tương đối trong tương quan với những quan hệ thương mại khác.
Dịch vụ của Luật INNOSIGHT trong lĩnh vực tư vấn hoạt động nhượng quyền thương mại
- Tiến hành tra cứu quy định, tư vấn và lựa chọn hệ thống franchise phù hợp nhất với mong muốn của khách hàng;
- Đánh giá khả năng và triển vọng khai thác các hệ thống franchise đã lựa chọn, đánh giá năng lực của bên nhượng quyền thương mại;
- Tư vấn pháp lý trong suốt quá trình khách hàng đàm phán, ký kết hợp đồng franchise;
- Soạn thảo và rà soát các điều khoản trong hợp đồng để đảm bảo quyền lợi của khách hàng phù hợp với luật pháp của Việt Nam
- Tư vấn các vấn đề tài chính có trong hợp đồng nhượng quyền;
- Theo dõi, tư vấn,bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng trong toàn bộ quá trình thực hiện hợp đồng.
Trên đây là toàn bộ bài viết của Luật INNOSIGHT về chủ đề nhượng quyền thương mại là gì? Hiện nay, khi các cá nhân, tổ chức có mong muốn kinh doanh dựa trên các thương hiệu, sản phẩm, hàng hóa của những thương nhân đã có vị thế trên thị trường thì có thể ký kết các hợp đồng nhượng quyền thương mại. Khi ký kết các hợp đồng nhượng quyền thương mại, bên nhận quyền sẽ được bên nhượng quyền hỗ trợ kiểm soát trong khi tiến hành hoạt động kinh doanh, tuy nhiên các bên độc lập với nhau về tài chính. Nếu khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ tư vấn nhượng quyền của chúng tôi, vui lòng liên hệ qua đường dây nóng để được trợ giúp.